බෞද්ධ භාවනාව පිළිබඳ අජාන් බ්‍රහ්මවංසෝ හිමියන්ට ඇත්තේ ගැඹුරු අවබෝධයකි. තායිලන්තයේ අජාන් චා මහ තෙරුන් යටතේ වනගත ආරාම වල දී භාවනා අභ්‍යාස කිරීමෙන් ද, ත්‍රිපිටකයේ සුත්‍ර අධ්‍යයනයෙන් ද, ඒ මුලික අවබෝධය උන්වහන්සේ ලබා ඇත්තේ ය. දීර්ඝ කාලයක් බෞද්ධ භාවනා ක්‍රම භාවිතා කරමින්, ඒවා ස්වකීය ජීවිතය තුළ දී ප්‍රතිඵලදායක ලෙස හදාරමින් මානසික සැහැල්ලුව, ශාන්ත භාවය, ප්‍රභර්ෂ්‍ය මෙන්ම භාවනාවේ මනා සුඛය ද උන්වහන්සේ අත්විඳිති. ධ්‍යානයන්හි ස්වභාවය මේ කෘතියෙහිලා විස්තර කර ඇත්තේ මාර්ගඵලලාභී යෝගියෙකුගේ දැනුම ද, අත්දැකීම් ද, අවබෝධය ද  ඇත්තෙකු ලෙසිනි.